Thuyết minh về rừng U Minh Hạ

Đất rừng U Minh Hạ xưa nay mệnh danh “muỗi kêu như sáo thổi, đỉa lội tựa bánh canh”, có thể làm chùn chân những kẻ yếu bóng vía. Những năm gần đây, cũng nhờ những đặc điểm tự nhiên còn hầu như nguyên vẹn, U Minh Hạ đã trở thành điểm đến thú vị, thu hút khách tham quan, thư giãn, khám phá. Hơn tám nghìn ha rừng tràm của Vườn quốc gia U Minh Hạ phủ một mầu xanh tươi mát, chạy dài tít tắp đến tận chân trời, không khí trong lành, mùa nào thức nấy. Bao bọc chung quanh còn có 25 nghìn ha rừng và đất vùng đệm, các loài động, thực vật vô cùng phong phú, sinh động.

Từ cửa rừng (ấp Vồ Dơi, xã Trần Hợi, huyện Trần Văn Thời), con đường láng nhựa phẳng lỳ, sạch sẽ, dẫn du khách chạy bon bon qua đài quan sát cao tới 24 mét. Trèo lên đỉnh, có thể phóng tầm mắt, ngắm nhìn một vùng trời mây, sông nước trù phú bao la bốn phía. Qua thuyết minh của người gác rừng, ta biết Vườn quốc gia U Minh Hạ là một trong ba vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển thế giới Mũi Cà Mau. Trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ, rừng tràm nơi đây đã trung dũng, kiên cường chở che cho vùng căn cứ cách mạng, có đóng góp quan trọng trong lịch sử đấu tranh của dân tộc. Với những đặc thù tự nhiên và lịch sử đó, gần đây tỉnh Cà Mau quan tâm đầu tư vào công tác bảo tồn, phát huy giá trị của rừng U Minh Hạ, như: làm đường, giao đất khoán rừng, tăng cường hệ thống phòng, chống cháy rừng… vừa tạo thuận lợi cho đời sống nhân dân, vừa phát triển du lịch.

Ở U Minh Hạ, du khách có thể thuê vỏ lãi (tên một loại xuồng) để men theo mạng lưới kênh, rạch chằng chịt, hoặc cũng có thể đi bộ xuyên rừng (với điều kiện phục trang phù hợp, trang bị chống muỗi). Dưới tán tràm rậm rạp, giữa ngút ngàn lau sậy trổ bông trắng tinh là nơi cư ngụ của vô số loài động vật hoang dã như nai, heo rừng, khỉ, chồn, trăn, rắn, rùa, tê tê… trong đó nhiều loài quý hiếm có tên trong sách đỏ. Và trong dòng nước óng ánh mầu xanh đen ấy là khoảng 60 loài cá nước ngọt và cá nước lợ tung tăng bơi lội. Nếu hứng thú, có thể nhờ người dân giúp giăng lưới hoặc tự tay câu cá. Tóm gọn mấy chú cá lóc, cá bông nặng khoảng 1 đến 2 kg ở U Minh Hạ là chuyện không quá khó khăn. Rồi sau chuyến đi rừng, chủ khách cùng ngồi chế biến và thưởng thức các món ăn dân dã thơm ngon lừng danh, như: cá lóc nướng trui, lươn um lá nhàu, chuột đồng chiên, rắn bông súng nướng mọi… chấm muối hạt dầm với ớt xanh.

Trúng mùa nước nổi thì ở đâu đâu cũng dễ dàng hái lá sen non, bông súng, bồn bồn, đọt cóc kèn… là những loại rau đặc trưng vùng sông nước miền Tây Nam Bộ, vừa ngon, bổ, lại rẻ. Lại được nghe những giai thoại, truyền thuyết về bác Ba Phi ngay trên quê hương của nhân vật có tài nói dóc lừng lẫy xứ Nam Kỳ lục tỉnh ngày xưa. Chưa hết, những tay thợ săn thiện nghệ, thợ đi rừng một thời ngang dọc nơi rừng sâu nước thẳm cũng sẵn sàng kể chuyện của “thần rừng”, chuyện gặp rắn khổng lồ, cá sấu khổng lồ… đầy bí ẩn, ly kỳ. Thư giãn hơn một chút, thì ngả lưng trên chiếc ghế mây của khu nhà sàn, nghe những điệu đờn ca tài tử trữ tình, êm ái.

Rừng là nguồn sống, là báu vật của người dân xứ này. Rừng sản sinh ra nguồn sản vật dồi dào, phong phú, vừa bảo vệ, vừa tạo nguồn thu giúp họ nuôi sống gia đình. Sẽ là thiếu sót lớn nếu không kể đến loại mật ong hoa tràm nức tiếng của rừng U Minh Hạ, thứ mật trong và vàng như nước cam, đặc sánh, thơm ngào ngạt hương vị của hoa tràm, mang lại giá trị dinh dưỡng cao cho sức khỏe.

Thông thường, vào cao điểm mùa khô là tháng ba, tháng tư hằng năm, rừng U Minh Hạ sẽ hạn chế khách tham quan để thực hiện nghiêm ngặt công tác phòng, chống cháy rừng. Ngoài ra, ở mọi thời điểm khác, rừng đều mở cửa đón khách. Ngày thong thả dạo chơi, ngắm cảnh giữa những cánh rừng tràm hoang sơ, đêm xuống đi soi cá, đổ trúm, bắt chuột đồng… hứa hẹn là những trải nghiệm đáng nhớ cho du khách đến với nơi đất rừng phương nam.